हायब्रिड फंड म्हणजे काय

हे फंड ज्या गुंतवणूकदारांसाठी विशेषतः महत्त्वाचे ठरतात, त्यात खालील प्रमुख वर्ग येतात:

• जोखीम व्यवस्थापनासाठी ‘सीटबेल्ट’: शेअर बाजारातील प्रचंड अस्थिरता (volatility) अनेकांना चिंतेत पाडते. अशा परिस्थितीत, हायब्रिड फंड्स पोर्टफोलिओसाठी ‘सीटबेल्ट’चे काम करतात. बाजारात मोठी घसरण झाल्यास, पोर्टफोलिओमधील डेट घटकामुळे होणारे नुकसान मर्यादित राहते. यामुळे गुंतवणूकदाराला मानसिक आधार मिळतो आणि बाजारातील चढ-उतारांमध्ये घाबरून बाहेर पडण्याची शक्यता कमी होते. एका विश्लेषणातून असे दिसून आले आहे की, हायब्रिड फंड्सचे ‘ड्रॉडाउन्स’ (drawdowns) म्हणजे बाजारातील घसरणीमुळे होणारे नुकसान शुद्ध इक्विटी फंडांपेक्षा कमी असते, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना पोर्टफोलिओत टिकून राहण्यास मदत होते.  
• नव्या गुंतवणूकदारांसाठी आदर्श सुरुवात: जे गुंतवणूकदार नुकतेच म्युच्युअल फंड्समध्ये गुंतवणूक सुरू करत आहेत आणि ज्यांचा जोखीम घेण्याचा कल मध्यम आहे, त्यांच्यासाठी हायब्रिड फंड्स हा एक उत्तम मार्ग आहे. यामुळे त्यांना इक्विटीच्या जगाची ओळख होते, पण त्याच वेळी डेटच्या सुरक्षा कवचाने त्यांचे प्रारंभिक नुकसान होण्यापासून संरक्षण होते.  
• एकल उत्पादन (Single Product) आणि सोय: हायब्रिड फंड्स हे एकच फंड असल्याने पोर्टफोलिओ व्यवस्थापनाची प्रक्रिया खूप सोपी होते. गुंतवणूकदाराला स्वतः इक्विटी आणि डेट फंडांची निवड करण्याची गरज नाही, कारण फंड व्यवस्थापक हे काम करतात. हा फायदा केवळ सोयीपुरता मर्यादित नाही, तर तो आर्थिकदृष्ट्याही अत्यंत महत्त्वाचा आहे. फंड व्यवस्थापक बाजारातील परिस्थितीनुसार पोर्टफोलिओमधील इक्विटी आणि डेटचे प्रमाण बदलतात (rebalance करतात). जेव्हा हे व्यवहार फंड पातळीवर केले जातात, तेव्हा भांडवली नफ्यावर (capital gains) कोणताही थेट कर लागत नाही. याउलट, एखादा गुंतवणूकदार स्वतःचा पोर्टफोलिओ rebalance करताना शेअर्सची विक्री केल्यास त्याला त्या नफ्यावर कर भरावा लागतो. याचा अर्थ, हायब्रिड फंड्स केवळ सोयच देत नाहीत, तर कर-कार्यक्षम (tax-efficient) व्यवस्थापनामुळे गुंतवणूकदारांसाठी मोठी बचत देखील करतात

सेबीच्या वर्गीकरणानुसार हायब्रिड फंडांचे प्रमुख प्रकार

भारतातील म्युच्युअल फंड्सचे नियंत्रण करणारी संस्था, सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI), ने फंडांच्या पारदर्शकतेसाठी त्यांचे कठोर वर्गीकरण निश्चित केले आहे. हायब्रिड फंड्स ही या पाच प्रमुख श्रेणींपैकी एक आहे, आणि या श्रेणीमध्ये विविध उप-प्रकार आहेत. प्रत्येक उप-प्रकाराची गुंतवणूक रणनीती, जोखीम पातळी आणि उद्दिष्टे भिन्न आहेत. हे वर्गीकरण गुंतवणूकदाराला फंडाची जोखीम आणि उद्दिष्टे एका दृष्टिक्षेपात समजून घेण्यास मदत करते. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, फंडाच्या श्रेणीनुसार त्याच्यावर लागू होणारे कर नियम ठरतात.  

सेबीच्या वर्गीकरणानुसार, हायब्रिड फंडांचे प्रमुख प्रकार आणि त्यांची वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

सेबीनुसार हायब्रिड फंडांचे प्रकार आणि त्यांची वैशिष्ट्ये

फंडाचा प्रकार (Fund Type)	इक्विटी ॲलोकेशन (%)	प्रमुख उद्दिष्ट (Primary Objective)	जोखीम पातळी (Risk Level)
आक्रमक हायब्रिड फंड	65-80%	दीर्घकाळात भांडवल वाढ	मध्यम ते उच्च
कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड फंड	10-25%	नियमित उत्पन्न आणि भांडवलाचे रक्षण	कमी ते मध्यम
बॅलन्स्ड ॲडव्हान्टेज फंड	गतिशील (Dynamic)	बाजारातील चढउतारांनुसार परतावा	मध्यम
मल्टी-ॲसेट ॲलोकेशन फंड	किमान 10% (3+ ॲसेट क्लास)	विविधीकरण आणि संतुलित परतावा	मध्यम ते उच्च
आर्बिट्राज फंड	≥65% (हेजेड)	कमी-जोखीम आणि कर-कार्यक्षम परतावा	कमी
इक्विटी सेव्हिंग्ज फंड	≥65% (हेजेड + अनहेजेड)	नियमित उत्पन्न आणि कमी जोखीम	कमी ते मध्यम

Export to Sheets

या वर्गीकरणाचा थेट संबंध फंडावरील कर नियमांशी आहे. उदाहरणार्थ, ज्या फंडांमध्ये ६५% पेक्षा जास्त इक्विटी असते, त्यांना इक्विटी फंडांप्रमाणे कर लागतो. याउलट, कमी इक्विटी असलेले फंड वेगळ्या कर नियमांच्या अधीन असतात. फंड व्यवस्थापकांना या वर्गीकरणाच्या मर्यादांमध्ये राहूनच गुंतवणूक करावी लागते, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना फंडाच्या संरचनेविषयी पूर्ण पारदर्शकता मिळते आणि ते आपल्या उद्दिष्टांनुसार योग्य फंड निवडू शकतात.

गुंतवणूक धोरण आणि जोखीम

१. आक्रमक हायब्रिड फंड (Aggressive Hybrid Funds)

हे फंड त्यांच्या नावाप्रमाणेच इक्विटीला प्राधान्य देतात. त्यांची गुंतवणूक त्यांच्या एकूण संपत्तीच्या ६५% ते ८०% इक्विटीमध्ये आणि उर्वरित २०% ते ३५% डेटमध्ये असते. या फंडांचा मुख्य उद्देश दीर्घकाळात भांडवल वाढवणे (capital appreciation) हा असतो. पोर्टफोलिओमध्ये Arbitrage संधींचा वापर करून अतिरिक्त नफा मिळवण्याचा प्रयत्न केला जातो. या फंडांमध्ये इक्विटीचे प्रमाण जास्त असल्याने, ते बाजारातील चढउतारांना अधिक संवेदनशील असतात आणि त्यांची जोखीम पातळी मध्यम ते उच्च असते. म्हणूनच, जे गुंतवणूकदार मध्यम किंवा जास्त जोखीम घेऊ शकतात आणि ज्यांचे उद्दिष्ट ३ ते ७ वर्षांच्या मुदतीसाठी दीर्घकाळात चांगले परतावे मिळवणे आहे, त्यांच्यासाठी हे फंड आदर्श आहेत.  

२. कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड फंड (Conservative Hybrid Funds)

या फंडांची गुंतवणूक आक्रमक फंडांच्या अगदी उलट असते. यात इक्विटीमध्ये केवळ १०% ते २५% आणि डेटमध्ये ७५% ते ९०% गुंतवणूक केली जाते. त्यांचे प्रमुख उद्दिष्ट भांडवलाचे रक्षण करणे (capital preservation) आणि नियमित उत्पन्न (regular income) मिळवून देणे आहे. डेटचे प्रमाण जास्त असल्याने हे फंड खूप कमी जोखीम (low risk) असलेले मानले जातात. यांचा परतावा शुद्ध डेट फंडांपेक्षा थोडा जास्त असू शकतो, पण तो इक्विटी फंडांच्या तुलनेत खूप कमी असतो. त्यामुळे ज्या गुंतवणूकदारांना कमी जोखीम घेऊन नियमित उत्पन्नाची अपेक्षा आहे आणि ज्यांचा दृष्टिकोन भांडवल सुरक्षित ठेवणे आहे, त्यांच्यासाठी हे फंड योग्य आहेत.  

३. बॅलन्स्ड ॲडव्हान्टेज किंवा डायनॅमिक ॲसेट ॲलोकेशन फंड (Balanced Advantage or Dynamic Asset Allocation Funds)

या फंडांचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते इक्विटी आणि डेटमधील ॲलोकेशन बाजारातील परिस्थितीनुसार गतिशीलतेने (dynamically) बदलतात. जेव्हा इक्विटीचे मूल्यांकन (equity valuation) जास्त असते, तेव्हा इक्विटी ॲलोकेशन कमी केले जाते आणि कमी असेल तेव्हा ते वाढवले जाते. मानवी पूर्वग्रहांना (behavioral biases) टाळण्यासाठी हे फंड अनेकदा मॉडेल-आधारित दृष्टिकोन (model-based approach) वापरतात. यामुळे बाजारातील घसरणीत पोर्टफोलिओचे संरक्षण होते आणि तेजीच्या काळात परतावा मिळवण्याची क्षमता वाढते. हे फंड अशा गुंतवणूकदारांसाठी योग्य आहेत ज्यांना बाजाराच्या वेळेनुसार गुंतवणूक करायची नाही (timing the market), पण तरीही बाजारातील संधींचा फायदा घ्यायचा आहे.  

४. मल्टी-ॲसेट ॲलोकेशन फंड (Multi-Asset Allocation Funds)

हे फंड कमीत कमी तीन ॲसेट क्लासमध्ये (उदा. इक्विटी, डेट, गोल्ड, रिअल इस्टेट) प्रत्येकी किमान १०% गुंतवणूक करतात. या फंडांचा मुख्य उद्देश विविधीकरणाद्वारे (diversification) जोखीम कमी करणे आहे. वेगवेगळ्या ॲसेट क्लासची कामगिरी वेगवेगळ्या आर्थिक चक्रात चांगली असते. उदाहरणार्थ, इक्विटीची कामगिरी तेजीच्या बाजारात चांगली असते, तर सोन्याची कामगिरी अस्थिरता आणि मंदीच्या काळात चांगली असते. हे फंड या नैसर्गिक चक्राचा फायदा घेतात, ज्यामुळे पोर्टफोलिओला केवळ विविधीकरण मिळत नाही, तर ते आर्थिक परिस्थितीनुसार स्वाभाविकपणे rebalance होते. यामुळे बाजारातील चढ-उतारांना सामोरे जाण्याची क्षमता वाढते.  

५. आर्बिट्राज आणि इक्विटी सेव्हिंग्ज फंड (Arbitrage and Equity Savings Funds)

हे दोन्ही फंड कर-कार्यक्षम गुंतवणूक पर्याय म्हणून ओळखले जातात. आर्बिट्राज फंड शेअर बाजारातील वेगवेगळ्या किंमतींमधील फरकाचा (price differential) फायदा घेतात. ते एकाच शेअरला एका बाजारात कमी किंमतीत खरेदी करतात आणि दुसऱ्या बाजारात जास्त किंमतीत विकतात, ज्यामुळे परतावा मिळतो, पण जोखीम जवळपास शून्य असते. हे फंड त्यांचे बहुतांश इक्विटी एक्सपोजर डेरिव्हेटिव्ह्जचा वापर करून हेज करतात, ज्यामुळे त्यांची जोखीम कमी होते, पण परतावा मर्यादित असतो.  

इक्विटी सेव्हिंग्ज फंड हे बॅलन्स्ड आणि आर्बिट्राज फंडांचा मिलाफ आहेत. त्यांचा पोर्टफोलिओ डेट, हेजेड इक्विटी (hedged equity) आणि काही प्रमाणात अनहेजेड इक्विटी (unhedged equity) मध्ये असतो. या दोन्ही फंडांचे खरे उद्दिष्ट कमी कालावधीसाठी कर-कार्यक्षम गुंतवणूक पर्याय उपलब्ध करून देणे आहे. त्यांची रचना इक्विटी फंड मानली जाते (६५% पेक्षा जास्त इक्विटी ॲलोकेशन असल्याने), त्यामुळे त्यांना इक्विटीप्रमाणे कर लागतो. याचा फायदा अशा गुंतवणूकदारांना होतो जे कमी कालावधीसाठी पैसे पार्क करतात आणि डेट फंडांवरील उच्च कर टाळू इच्छितात.

हायब्रिड फंडात गुंतवणूक करण्याचे फायदे आणि तोटे

हायब्रिड फंड्स अनेक फायदे देतात, पण त्यांच्या काही मर्यादाही आहेत. कोणत्याही गुंतवणुकीचा निर्णय घेण्यापूर्वी दोन्ही बाजूंचा विचार करणे महत्त्वाचे आहे.

फायदे (Advantages)

• विविधीकरण (Diversification): एकाच फंडातून इक्विटी आणि डेटमध्ये गुंतवणूक केल्याने पोर्टफोलिओचे विविधीकरण होते, ज्यामुळे जोखीम कमी होते. यामुळे कोणत्याही एका ॲसेट क्लासच्या घसरणीचा पोर्टफोलिओवर होणारा नकारात्मक परिणाम कमी होतो.  
• स्वयंचलित रीबॅलन्सिंग (Automatic Rebalancing): बाजारातील चढ-उतारांनुसार फंड व्यवस्थापक पोर्टफोलिओचे ॲसेट ॲलोकेशन आपोआप जुळवून घेतात. यामुळे गुंतवणूकदाराला स्वतः काही करण्याची गरज नसते आणि शिस्तबद्ध गुंतवणूक होते.  
• गुंतवणुकीतील स्थैर्य (Stability in Investing): पोर्टफोलिओमधील डेट घटक बाजारातील घसरणीत पोर्टफोलिओला संरक्षण देतो आणि एकूण अस्थिरता कमी करतो. हा ‘सीटबेल्ट’ गुंतवणूकदारांना बाजाराच्या कठीण काळात पोर्टफोलिओमध्ये टिकून राहण्यासाठी मदत करतो.  

तोटे (Disadvantages)

• इक्विटीपेक्षा कमी परतावा: तेजीच्या (bull) बाजारात, हायब्रिड फंड शुद्ध इक्विटी फंडांपेक्षा कमी परतावा देऊ शकतात कारण त्यांचा काही भाग डेटमध्ये गुंतवलेला असतो. यामुळे, शुद्ध इक्विटी फंडांच्या तुलनेत त्यांचे कमाल परतावे (peak returns) कमी राहू शकतात.  
• गुंतागुंतीचे कर नियम: काही हायब्रिड फंडांवरील कर नियम गुंतवणूकदाराच्या उत्पन्नाच्या स्लॅबवर आधारित असल्याने ते इक्विटी फंडांच्या तुलनेत कमी कर-कार्यक्षम असू शकतात.  
• एकाधिक जोखमींचा सामना: हे फंड एकाच वेळी इक्विटी (बाजार जोखीम) आणि डेट (व्याज दर जोखीम, क्रेडिट जोखीम) या दोन्ही जोखमींना सामोरे जातात. त्यामुळे फंड व्यवस्थापकाचे काम अधिक आव्हानात्मक होते आणि गुंतवणूकदार दोन प्रकारच्या जोखमींच्या अधीन असतो.

हायब्रिड फंडात कोणी आणि किती काळासाठी गुंतवणूक करावी?

गुंतवणुकीचा निर्णय नेहमीच तुमच्या व्यक्तिगत आर्थिक उद्दिष्टांवर, जोखीम सहनशीलतेवर आणि वेळेच्या मर्यादेवर अवलंबून असतो. हायब्रिड फंड्स विविध प्रकारच्या गुंतवणूकदारांसाठी उपयुक्त ठरतात.  

• पहिल्यांदाच गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी: ज्यांना म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक सुरू करायची आहे आणि इक्विटी मार्केटमध्ये हळू हळू प्रवेश करायचा आहे, त्यांच्यासाठी हायब्रिड फंड उत्तम आहेत. यामुळे त्यांना बाजाराची ओळख होते आणि डेटमुळे मिळणाऱ्या स्थैर्यामुळे भीती कमी होते.  
• मध्यम मुदतीच्या उद्दिष्टांसाठी: ज्यांची उद्दिष्टे ३ ते ७ वर्षांच्या मुदतीची आहेत, जसे की घर किंवा गाडीसाठी बचत करणे. या वेळेत शुद्ध इक्विटी फंड खूप अस्थिर वाटू शकतात, तर शुद्ध डेट फंड अपेक्षित परतावा देऊ शकत नाहीत. अशा परिस्थितीत, हायब्रिड फंड योग्य समतोल साधतात.  
• जोखीम सहनशीलतेनुसार निवड: प्रत्येक गुंतवणूकदाराची जोखीम सहनशीलता वेगळी असते. हायब्रिड फंडांच्या विविध श्रेणी याच भिन्न जोखीम सहनशीलतेला अनुरूप आहेत. कमी जोखीम घेणाऱ्यांसाठी कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड फंड , मध्यम जोखीम घेणाऱ्यांसाठी बॅलन्स्ड ॲडव्हान्टेज किंवा इक्विटी सेव्हिंग्ज फंड , आणि जास्त जोखीम घेऊ शकणाऱ्यांसाठी आक्रमक हायब्रिड फंड योग्य ठरतो.  

गुंतवणुकीचा निर्णय केवळ परतावा-जोखीम प्रोफाइलवर आधारित नसतो, तर तो दीर्घकाळ गुंतवणुकीत टिकून राहण्यासाठी देखील महत्त्वाचा असतो. अनेक गुंतवणूकदार बाजारातील घसरणीमुळे घाबरून बाहेर पडतात. परंतु, त्यांच्या जोखीम सहनशीलतेनुसार निवडलेला हायब्रिड फंड पोर्टफोलिओला आवश्यक स्थिरता देतो, ज्यामुळे गुंतवणूकदार बाजारातील चढ-उतारांमध्येही गुंतवणूक कायम ठेवतात. त्यामुळे कमी निर्णयांमुळे चांगले परिणाम मिळतात.  

हायब्रिड फंडांवरील नवीनतम कर नियम: जून-२०२५ अपडेट

हायब्रिड फंडांवरील कर आकारणी त्यांच्या इक्विटी ॲलोकेशनवर अवलंबून असते. जुलै २०२४ च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पानंतर कर नियमांमध्ये मोठे बदल झाले आहेत, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना ही माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे.  

६.१. कर वर्गीकरण

• इक्विटी-आधारित फंड (>६५% इक्विटी): उदा. आक्रमक हायब्रिड फंड, आर्बिट्राज फंड.
• डेट-आधारित फंड (<६५% इक्विटी): उदा. कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड फंड, बॅलन्स्ड फंड.

६.२. २०२४-२५ आणि त्यानंतरच्या आर्थिक वर्षांसाठी महत्त्वाचे बदल

• दीर्घ मुदतीचा भांडवली नफा (LTCG) कर: दीर्घ मुदतीचा भांडवली नफा (long-term capital gains) रु. १.२५ लाखांपेक्षा जास्त असल्यास, त्यावर १२.५% दराने कर लागतो. हा नियम जुलै २०२४ पासून लागू झाला असून, यापूर्वी हा दर १०% होता आणि रु. १ लाख LTCG पर्यंत सूट होती.  
• लघु मुदतीचा भांडवली नफा (STCG) कर: लघु मुदतीचा भांडवली नफा (short-term capital gains) आता २०% दराने करपात्र आहे, जो पूर्वी १५% होता.  
• डेट-आधारित फंडांवरील कर: कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड फंडांसारखे डेट-आधारित फंड आता पूर्णपणे उत्पन्नाच्या स्लॅबनुसार (slab-rate) करपात्र आहेत. याचा अर्थ, दीर्घ मुदतीच्या गुंतवणुकीवर मिळणारा इंडेक्सेशनचा (indexation) लाभ काढून घेण्यात आला आहे. हा बदल जास्त आयकर स्लॅबमधील (higher income tax bracket) गुंतवणूकदारांसाठी हे फंड कमी आकर्षक बनवतो.  

खालील तक्ता हायब्रिड फंडांवरील नवीनतम कर नियम स्पष्ट करतो:

हायब्रिड फंडांवरील नवीनतम कर नियम

फंडाचा प्रकार (Fund Type)	होल्डिंग कालावधी (Holding Period)	कॅपिटल गेन (Capital Gains)	टॅक्स दर (Tax Rate)
इक्विटी-आधारित फंड (उदा. आक्रमक हायब्रिड, आर्बिट्राज)	≤ १२ महिने	लघु मुदतीचा भांडवली नफा (STCG)	२०% (+ अधिभार व उपकर)
	> १२ महिने	दीर्घ मुदतीचा भांडवली नफा (LTCG)	१२.५% (रु. १.२५ लाखांवरील नफ्यावर)
डेट-आधारित फंड (उदा. कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड)	कोणताही कालावधी	कॅपिटल गेन	तुमच्या उत्पन्नाच्या स्लॅबनुसार

हा कर बदल गुंतवणूकदारांच्या पोर्टफोलिओ धोरणावर गंभीर परिणाम करतो. पूर्वी डेट-आधारित फंडांमध्ये इंडेक्सेशनचा फायदा मिळत होता. आता तो लाभ काढून घेण्यात आल्याने, बॅलन्स्ड ॲडव्हान्टेज आणि आर्बिट्राज फंड यांसारखे जे फंड ६५% इक्विटी ॲलोकेशन राखतात, ते जास्त आयकर स्लॅबमधील गुंतवणूकदारांसाठी अधिक योग्य पर्याय बनले आहेत. कारण त्यांना अजूनही इक्विटी कर आकारणीचा फायदा मिळतो.

तुमच्या पोर्टफोलिओसाठी योग्य हायब्रिड फंड कसा निवडाल?

तुमच्या पोर्टफोलिओसाठी योग्य हायब्रिड फंड निवडण्यासाठी खालील महत्त्वाच्या गोष्टींचा विचार करा:

• तुमचे गुंतवणुकीचे उद्दिष्ट निश्चित करा: तुम्हाला नियमित उत्पन्न हवे आहे की दीर्घकाळात भांडवल वाढ करायची आहे? यामुळे तुम्ही योग्य फंडाची श्रेणी निवडू शकाल. नियमित उत्पन्नासाठी कंझर्व्हेटिव्ह फंड्स, तर भांडवल वाढीसाठी आक्रमक किंवा बॅलन्स्ड ॲडव्हान्टेज फंड्स उपयुक्त आहेत.  
• फंडाची जोखीम प्रोफाइल तपासा: फंडाची इक्विटी आणि डेट ॲलोकेशन तपासा. जास्त इक्विटी म्हणजे जास्त जोखीम. तसेच, डेट पोर्टफोलिओची क्रेडिट गुणवत्ता (credit quality) तपासा. उच्च-उत्पन्न देणारे (high-yield) बॉंड्स जास्त जोखीम घेऊन येतात आणि त्यामध्ये डिफॉल्ट होण्याचा धोका असतो.  
• व्यवस्थापनाची गुणवत्ता (Management Quality): फंड व्यवस्थापकाचा मागील कार्यप्रदर्शन (past performance) आणि अनुभव तपासा. सातत्यपूर्ण परतावा देणाऱ्या फंड व्यवस्थापकांना प्राधान्य द्या.  
• व्यय गुणोत्तर (Expense Ratio): कमी व्यय गुणोत्तर (expense ratio) असलेले फंड निवडा, कारण हे गुणोत्तर दीर्घकाळात तुमच्या निव्वळ परताव्यावर परिणाम करते.  
• एसेट अंडर मॅनेजमेंट (AUM): फंडचे AUM (Assets Under Management) तपासणे महत्त्वाचे आहे. खूप लहान फंड कधीकधी व्यवस्थापनाच्या बाबतीत आव्हानांना सामोरे जाऊ शकतात.  

सारांश आणि अंतिम सल्ला

हायब्रिड फंड्स हे केवळ इक्विटी आणि डेटचा मिलाफ नाहीत, तर ते बाजारातील अस्थिरतेपासून संरक्षण करणारे आणि शिस्तबद्ध गुंतवणुकीला प्रोत्साहन देणारे साधन आहेत. हे फंड एकाच उत्पादनातून विविधीकरण, तज्ञ व्यवस्थापन आणि कर-कार्यक्षम rebalancing चे फायदे देतात.  

प्रत्येक गुंतवणूकदाराने ‘स्वतःला जाणून घ्या’ (know thyself) या तत्वानुसार आपले उद्दिष्ट, जोखीम सहनशीलता आणि गुंतवणुकीचा कालावधी ठरवून योग्य हायब्रिड फंडाची निवड करावी. बाजारातील चढ-उतारांमुळे घाबरून चुकीचे निर्णय घेण्याऐवजी, आपल्या जोखीम सहनशीलतेनुसार निवडलेल्या फंडात गुंतवणूक करून दीर्घकाळ टिकून राहणे अधिक फायदेशीर ठरते. या फंडांमध्ये पद्धतशीर गुंतवणूक योजना (SIP) किंवा पद्धतशीर हस्तांतरण योजना (STP) वापरल्यास गुंतवणुकीला शिस्त मिळते आणि बाजारातील चढ-उतारांचा फायदा घेता येतो.  

या लेखातील माहिती केवळ गुंतवणुकीच्या निर्णयासाठी मार्गदर्शन आहे. कोणताही अंतिम निर्णय घेण्यापूर्वी, तुमच्या आर्थिक सल्लागाराचा सल्ला घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.